Środki ochrony oczu i twarzy mają zapobiegać uszkodzeniom oczu i części twarzowej głowy.

Sklep BHP i hurtownia BHP   BHPSTAR.pl - sklep internetowy

Powodem uszkodzeń mogą być czynniki: 

-mechaniczne,

-chemiczne

-biologiczne,

-termiczne

- związane ze szkodliwym promieniowaniem.

Szybka ochronna, to najważniejszy element, jej podstawowym zadaniem jest ochrona przed uderzeniami nazywana jest szybką przeciwodpryskową (okulary, gogle lub osłony twarzy), dodatkowo z funkcjami chroniącymi przed promieniowaniem- filtry.

Materiał używany to   głównie poliwęglan o grubościach od 0,25 mm do 3 mm, ktory charakteryzuje się bardzo dużą wytrzymałością mechaniczną.

-Okulary ochronne – posiadają szybki wykonane z nietłukącego się szkła lub tworzywa sztucznego. Szybki przezroczyste służą jako ochrona przed odpryskami ciał stałych lub cieczy. Szybki posiadające filtry ochronne są specjalnie barwione i chronią przed promieniowaniem ultrafioletowym, podczerwonym i przed jaskrawym światłem. 

-Gogle ochronne – ściślej i dokładniej niż okulary obejmują twarz w okolicy oczu. Posiadają lepsze własności ochronne niż okulary. Zabezpieczone są przed zaparowaniem. 

-Osłony twarzy – wykonane są z tworzyw sztucznych (np. poliwęglanu, acetatu) lub z metalowej siatki. Mogą być wyposażone w filtry chroniące przed szkodliwym promieniowaniem. 

-Przyłbice spawalnicze – chronią całą twarz oraz oczy przed gorącymi iskrami i odpryskami oraz szkodliwym promieniowaniem emitowanym podczas spawania. Przyłbice spawalnicze aktywne z automatycznym filtrem samościemniającym.

-Tarcze spawalnicze – trzymane są przez pracownika w ręku podczas spawania. Chronią oczy, twarz i szyję. Składają się z korpusu, ramki na szybkę, filtra i rękojeści. Wymienne filtry umożliwiają zastosowanie filtra o stopniu przyciemnienia właściwym do rodzaju i intensywności spawania.

-Kaptury – oprócz ochrony oczu i twarzy zapewniają ochronę głowy i szyi, np. w hutnictwie przed działaniem wysokiej temperatury i odprysków stopionych metali.

Chroniące przed czynnikami mechanicznymi

-Do tej kategorii należą osłony chroniące twarz i oczy przed odpryskami ciał stałych i uderzeniami zwane przeciwodpryskowymi: okulary przeciwodpryskowe, gogle przeciwodpryskowe, osłony przeciwodpryskowe. Zgodnie z normą PN-EN168:2005 oraz PN-EN166:2005 wszystkie okulary, gogle oraz osłony twarzy, chroniące przed odpryskami ciał stałych muszą spełniać wymagania odporności na uderzenie.

Sprzęt do ochrony oczu i twarzy przed czynnikami mechanicznymi ze względu na wytrzymałość dzieli się na cztery poziomy ochrony:

- 1-szy poziom: (podwyższona energia uderzenia) - odporność na uderzenie stalową kulką, o masie 22 g z prędkością  5,1 m/s,

- 2-gi poziom: (niska energia uderzenia) - odporność na uderzenie stalową kulką, o masie 0,86 g, z prędkością 45 m/s,

- 3-ci poziom: (średnia energia uderzenia) - odporność na uderzenie stalową kulką, o masie 0,86 g, z prędkością 120 m/s,

- 4-ty poziom: (wysoka energia uderzenia) - odporność na uderzenie stalową kulką, o masie 0,86 g, z prędkością 190 m/s.

Chroniące przed czynnikami chemicznymi

-Do tej kategorii należą gogle i osłony twarzy chroniące przed działaniem czynników chemicznych i pyłów. Materiały, z których wykonywane są oprawy oraz szybki gogli i osłon twarzy odporne są na działanie większości substancji chemicznych. 

Chroniące przed czynnikami biologicznymi

-Do tej kategorii należą gogle i osłony twarzy chroniące przed działaniem czynników biologicznych  w postaci cieczy, aerozoli lub par. Sprzęt ochronny powinien charakteryzować się taką samą konstrukcją jak stosowany do ochrony przed  czynnikami chemicznymi

Chroniące przed czynnikami termicznymi

-Podstawową funkcją sprzętu ochrony oczu i twarzy chroniącego przed czynnikami termicznymi jest ochrona oczu i twarzy przed: gorącymi odpryskami ciał stałych (żużla, metali, szkła itp.), rozbryzgami stopionych metali, intensywnym promieniowaniem cieplnym i przed krótkotrwałym kontaktem z płomieniem. W zależności od przeznaczenia w tej grupie ochron oczu i twarzy można wyróżnić sprzęt na stosowany: w hutnictwie, podczas spawania gazowego i w technikach pokrewnych, podczas spawania elektrycznego lub cięcia plazmą, podczas gaszenia pożarów.

Chroniące przed promieniowaniem optycznym

-Podstawową cechą sprzętu ochrony oczu i twarzy przed promieniowaniem optycznym jest odpowiedni filtr optyczny. Filtry różnią się stopniem przepuszczania promieniowania o różnej długości fali. Ze względu na specyficzne zagrożenia wywoływane przez źródła promieniowania optycznego występujące na stanowiskach pracy, sprzęt ochrony oczu i twarzy można dodatkowo rozdzielić na:

- sprzęt chroniący przed nadfioletem

- sprzęt chroniący przed podczerwienią

- sprzęt chroniący przed promieniowaniem emitowanym podczas spawania

- sprzęt chroniący przed promieniowaniem laserowym

- sprzęt chroniący przed olśnieniem słonecznym (tzw. okulary przeciwsłoneczne).

Chroniące przed łukiem powstającym przy zwarciu elektrycznym

-Do ochrony oczu i twarzy przed łukiem elektrycznym stosowane są osłony twarzy. Osłony te nie powinny mieć zewnętrznych elementów metalowych oraz powinny zapewniać ochronę całej twarzy. Minimalna wysokość szybek powinna wynosić 150 mm, a grubość co najmniej 1,2 mm. Dodatkowo osłony powinny zapewniać ochronę przed uderzeniem o co najmniej o niskiej energii i promieniowaniem nadfioletowym (o oznaczeniu 3-1,2). Osłony twarzy zapewniają ochronę przed porażeniem prądem o napięciu do 440 V a niektóre do 1kV i więcej.

Przeznaczony do stosowania w atmosferze zagrożonej wybuchem

-W warunkach pracy w  atmosferze zagrożonej wybuchem należy zachować szczególną ostrożność, m.in. przez stosowanie środków ochrony indywidualnej wykonanych z materiałów antyelektrostatycznych. Własności antyelektrostatyczne ochron oczu i twarzy stanowią ich dodatkową cechę ochronną.

Oprawy (ramki) i szybki powinny być znakowane oddzielnie. W przypadku środków ochrony oczu i twarzy, w których oprawka i szybka ochronna stanowią jedną całość, znakowanie jest umieszczane tylko na oprawce.

Znakowanie opraw

Oznaczenie opraw musi zawierać:

Numer identyfikacyjny producenta,

Numer normy (EN166),

Symbole wytrzymałości mechanicznej ("S", "F", "B", "A"),

Symbole obszarów zastosowań (cyfry od 3 do 9),

Oznaczenie "CE" świadczące o tym, że ochrona spełnia wymagania ujęte w odpowiednich normach europejskich.

Symbole wytrzymałości mechanicznej:

S - podwyższona energia uderzenia - odporność na uderzenie stalową kulką, o masie 22g z prędkością  5,1m/s,

F - niska energia uderzenia - odporność na uderzenie stalową kulką, o masie 0,86g, z prędkością 45m/s,

B - średnia energia uderzenia - odporność na uderzenie stalową kulką, o masie 0,86g, z prędkością 120m/s,

A - wysoka energia uderzenia - odporność na uderzenie stalową kulką, o masie 0,86g, z prędkością 190m/s,

Brak - minimalna odporność na uderzenia, brak oceny stopnia ochrony.

Symbole obszarów zastosowań:

3 - ochrona przed cieczami (w postaci kropel lub rozbryzgów),

4 - ochrona przed grubymi cząstkami pyłu (większymi niż 5 µm),

5 - ochrona przed gazami i drobnymi cząstkami pyłu (parami, mgłami, dymami i pyłami o rozmiarze cząstek

mniejszym niż 5 µm),

8 - ochrona przed łukiem powstającym podczas zwarcia elektrycznego,

9 - ochrona przed stopionym metalem i przenikaniem gorących ciał stałych,

Brak ogólnego stosowania - nie wyszczególnione zagrożenia mechaniczne i zagrożenia spowodowane promieniowaniem nadfioletowym, podczerwonym, słonecznym i widzialnym.

Znakowanie szybek ochronnych

Oznaczenie szybek musi zawierać:

Numer identyfikacyjny producenta,

Numer kodowy filtra (od 2 do 6) i stopień ochrony (zaciemnienia) (od 1,2 do 16; razem 23 stopnie zaciemnienia),

Klasę optyczną (cyfra od 1 do 3),

Symbole wytrzymałości mechanicznej ("S", "F", "B", "A"),

Symbole dodatkowych cech ochronnych („N”, „K”, „9”).

Numer kodowy filtra – ochrona przed promieniowaniem:

2 - filtr chroniący przed nadfioletem (UV),

3 - filtr chroniący przed nadfioletem (UV),

4 - filtr chroniący przed podczerwienią (IR),

5 - filtr chroniący przed olśnieniem słonecznym (przeciwsłoneczny) bez wymagań w podczerwieni,

6 - filtr chroniący przed olśnieniem słonecznym (przeciwsłoneczny) z wymaganiami dla podczerwieni,

brak - szybka nie pełni roli filtrującej (nie dotyczy filtrów spawalniczych).

Symbole klasy optycznej:

1 - +/- 0,06 dioptrii – do pracy ciągłej,

2 - +/- 0,12 dioptrii – pracy nieregularnej, z przerwami,

3 - +/- 0,25 dioptrii – praca rzadka (nie nadające się do długiego użytku).

Symbole wytrzymałości mechanicznej:

S - podwyższona energia uderzenia - odporność na uderzenie stalową kulką, o masie 22g z prędkością  5,1m/s,

F - niska energia uderzenia - odporność na uderzenie stalową kulką, o masie 0,86g, z prędkością 45m/s,

B - średnia energia uderzenia - odporność na uderzenie stalową kulką, o masie 0,86g, z prędkością 120m/s,

A - wysoka energia uderzenia - odporność na uderzenie stalową kulką, o masie 0,86g, z prędkością 190m/s,

Brak - minimalna odporność na uderzenia, brak oceny stopnia ochrony.

Symbole dodatkowych cech ochronnych:

K - odporność na uszkodzenie powierzchni przez drobne cząstki pyłu,

N - odporność na zamglenie (zaparowanie),

R - zwiększony współczynnik odbicia światła,

8 - ochrona przed łukiem powstającym podczas zwarcia elektrycznego,

9 - ochrona przed stopionym metalem i przenikaniem gorących ciał stałych,

Brak - nie posiada dodatkowych w/w cech ochronnych.

Przykład:
"6-2,1 BN" - informuje, że jest to filtr chroniący przed olśnieniem słonecznym (6) z wymaganiami dla podczerwieni, o stopniu ochrony (zaciemnienia) 2,1, wykonany w klasie optycznej „1” przeznaczonej do pracy ciągłej,  posiada wytrzymałość na średnia energia uderzenia (B) i (N) - odporność na zamglenie (zaparowanie)

Symbol wytrzymałości mechanicznej F może być stosowany do wszystkich środków ochrony oczu.

Symbol B może być stosowany tylko do gogli i osłon twarzy.

Symbol A może być stosowany tylko do osłon twarzy

W przypadku, gdy symbole S, F, B i A nie są takie same dla szybek jak i dla ich oprawki, to środek ochrony oczu i twarzy przyporządkować należy do oznakowania dla niższej klasy.

Znakowanie filtrów chroniących przed promieniowaniem laserowym

Filtry chroniące przed promieniowaniem laserowym są znakowane w inny sposób niż pozostałe filtry. Gęstość mocy i gęstość energii promieniowania laserów o pracy ciągłej, impulsowych, z modulacją dobroci i z synchronizacją modu, stanowią podstawę do oznaczania filtrów laserowych i ich opraw (okularów, gogli). Istnieje 10 oznaczeń filtrów chroniących przed promieniowaniem laserowym (od L1 do L10) oraz 5 oznaczeń filtrów laserowych i ich opraw stosowanych do prac przy justowaniu laserów i układów laserowych (od R1 do R5).

Znakowanie siatkowych ochron oczu i twarzy

Siatkowe osłony twarzy przeznaczone do ochrony przed intensywnym promieniowaniem cieplnym są oznaczane dodatkowo symbolem "G".

Znakowanie tarcz i przyłbic spawalniczych

Znakowanie tarcz spawalniczych powinno zawierać:

symbol producenta,

numer normy,  (EN 175).

Dodatkowo tarcze zachowujące stałość swoich wymiarów po zanurzeniu w wodzie oznaczone są symbolem "W".

Znakowanie przyłbic spawalniczych powinno zawierać następujące symbole:

symbol producenta,

numer normy której wymagania wyrób spełnia,

symbol odporności na uderzenie przez cząstki o dużej prędkości. 
Osłony chroniące przed łukiem powstającym przy zwarciu elektrycznym powinny być oznakowane dodatkowo symbolem „8”.